Güney Koreli denizcilik firması Hanjin, geçen hafta konkordato ilan etmesinin ardından, büyük bir yeniden yapılanma ile karşı karşıya. Bir Seul mahkemesi, dünyanın en büyük yedinci kargo taşımacılığı şirketini, dünya çapında limanlarda ve terminallerde aksamalara yol açacak şekilde, 1 Eylül’de tasfiye etti. 2008 finansal krizinin ve küresel ticaretteki düşüşün ardından, ülkenin nakliye şirketleri ve gemi inşacıları varlıklarını sürdürme mücadelesi içindeydi.
Salı günü, Hanjin dünya çapında düzinelerce gemiyi boşaltmaya başlamak için 100 milyar won (90,6 milyon dolar) güvence sağladığını açıkladı. Kaliforniya’daki Long Beach gibi terminallerdeki hisseleri rehin olarak kullanan kredilerden 60 milyar won ve Hanjin yönetim kurulu başkanı Cho Yang-ho’nun kişisel servetinden 40 milyar won sağlanacak.
Şirkete göre, 141 gemiden 73’ü, şirketin liman işçilerine ödeme yapamayacağı korkusuyla limana giremeyerek ya da yüklerini boşaltamayarak denizde mahsur bırakılmış. Marine Exchange of Southern California’nın yetkili müdürü J. Kip Louttit, geçen hafta, “Hanjin bizi aradı ve ‘İflas ediyoruz ve hiçbir faturayı ödeyemeyiz’; dolayısıyla boşuna sormayın’ dedi.” açıklamasında bulunmuştu.
Bununla birlikte, kaynak sağlanması şirkete uzun vadede pek fazla yarar sağlamayacak. Hanjin, Haziran ayı sonunda, bu yılın ikinci çeyreğindeki 228,9 milyar wonluk (208,6 milyon dolar) faaliyet zararını da içeren 6 trilyon won borç ile karşı karşıya geldi. Şirketin en büyük kredi sağlayıcılarından biri olan devlet tarafından işletilen Kore Kalkınma Bankası, şirketin borçlarını mahkeme kanalıyla yeniden yapılandırmaya çabalamasına yol açacak şekilde, 500 milyar won (446 milyon dolar) sağlamaya yönelik şirket planını reddetti. Ayrıca, Singapur’daki kreditörlerin, şirketin gemilerinden biri olan Hanjin Rome’u 30 Ağustos’ta el koyması da Hanjin’in filosunu korumak için başvurduğu iflas kararını hızlandırdı.
Güney Kore’nin ihracat odaklı ekonomisi, halihazırda, gemi inşa sektöründeki iş kesintileri, benzer şekilde süregelen yeniden yapılanma ve yüksek oranda genç işsizliği ile mücadele ediyor. Seul Merkez Bölge Mahkemesi, geçen hafta, “Ülkenin önde gelen taşımacısı ve dünyanın başlıca konteyner taşımacılığı şirketi olan Hanjin Shipping’in yerel taşımacılık endüstrisindeki varlığını ve bir bütün olarak ekonomiye etkisini göz önünde bulundurarak, onun hızlı bir şekilde mahkeme kanalıyla tasfiyesini başlatmaya karar verdik.” açıklamasını yaptı.
Bu iflas, dünya ekonomisinde bir “dalgalanma etkisi” yarattı. Denizde mahsur kalan gemilerde, toplam 14 milyar dolar değerinde bildirilmiş yük vardı. Hanjin, örneğin, LG Electronik firmasının taşıma işlerinin yüzde 20’sini gerçekleştirmekte; Samsung’un kargosunun ise yüzde 40’ını taşımaktadır. ABD Tarım Bakanlığı da Hanjin’in iflasının gelecek iki – üç ay için nakliye zorluklarına yol açacağını belirtti.
Ulusal Perakende Federasyonu tedarik zinciri ve gümrük politikası başkan yardımcısı Jonathan Gold, geçen hafta, “Perakendecilerin başlıca kaygısı, mağaza raflarında olması gereken milyonlarca dolar değerinde malın bundan etkilenmiş olmasıdır.” demişti.
Gold “Eğer liman terminal işletmecileri, demiryolları, kamyon şirketleri ve diğerleri paralarını alamayacakları kaygısıyla Hanjin için iş yapmak istemiyorlarsa, bu anlaşılabilir bir durumdur. Ancak, bütün tarafların, bu yükleri taşımaya yönelik çözümler bulmak ve bu durumun ekonomi üzerinde daha geniş bir etkiye sahip olmaması için birlikte çalışmasına ihtiyacımız var.” diye devam etti.
Güney Kaliforniya’da Long Beach, Çin’deki Şanghay, İspanya’daki Valenica dahil olmak üzere tüm dünyadaki limanlar, Hanjin’in gemilerini kabul etmeyi reddetti. Oakland Limanı ise Hanjin’e ait gemileri boşaltmaya devam etti ama ABD’nin ihracat mallarını ön ödeme yapılmadan yüklemeyi reddetti. Ayrıca, bir Amerika Birleşik Devletleri mahkemesinde geçici iflas koruması verilen Hanjin, normalde, ABD’nin otomobil parçalarını, mobilyaları ve kağıt hamuru ile kağıt ürünlerini içeren Pasifik ötesi yüklerinin yaklaşık yüzde 8’ini taşıyor.
Hanjin Denizcilik birkaç yıldır yaşama mücadelesi veriyor. Şirket, ayrıca Kore Havayolları’nın da sahibi olan ve bir aile şirketi olarak kurulmuş büyük ölçekli bir Güney Kore firması (aile holdingi) olan Hanjin grubunun da bir parçasıdır. Bu havayolu şirketi, birbiri ardına zararla sonuçlanan iki yılın ardından, 2013 yılında, 250 milyar won karşılığında nakliye şirketinin yüzde 15,4’ünü satın almıştı. Ertesi yıl, Kore Havayolları, 400 milyar won ile Hanjin’in yüzde 17,8 oranında payını daha satın aldı. Her iki alım da şirketi istikrara kavuşturmak için alınmış acil önlemlerdi.
Genel olarak, nakliye şirketleri, 2008 yılından sonra Çin ekonomisinin güçlü kalacağı beklentisiyle gemiler satın almaya devam ettiler. Ancak bunun tam tersi oldu. Los Angeles Beacon Economics’de ticaret danışmanı olan Jock O’Connell, “Eh, Çin tökezledi ve küresel ticaret öngörülerinin pili neredeyse bitti. Bütün bu nakliye şirketleri büyük gemilerle ve kapasite fazlasıyla sıkıştı.” demişti.
Bunun uluslararası ölçekte ve Güney Kore işçileri üzerindeki etkisi hemen hissedildi. Hanjin işçilerini temsil eden sendikaya göre, şirketin gemilerinde 1.000’den fazla mürettebat denizde kalmıştı. Korean Times’a göre, yeniden yapılanma sırasında, sektörde 10.000 kadar iş kaybı olabilir. Limanlardaki gemi yükleme işçileri çalışamıyor. Uluslararası Liman ve Depo İşçileri Sendikası’nın Long Beach limanındaki 13. Bölge şubesi temsilcisi Mark Jurisic, “Kapılar kapatılmış. Kimse işe gelmiyor. Bugün burada 200-300 çalışan olmalıydı.” diyor.
Bununla birlikte, Güney Kore işçi sendikaları yeniden yapılanma planlarına destek verdi. Hanjin Denizcilik’in işçi sendikası başkanı Lee Yo-han, sendikanın aynı zamanda işleri korur ve çalışma koşullarını iyileştirirken, “denizcilerin hayatlarındaki zorlukları önlemek için aktif olarak çalışacağı” iddiasında bulundu.
Yine de, Hanjin’in sendikası, özellikle toplu işten çıkarmalar ile karşı karşıya olan gemi inşa sanayisinde çalışan işçilere çağrı yapmak yerine, Güney Kore’nin ikinci büyük kenti Busan’da, şirketi koruması ve müdahale etmesi için hükümete ve mahkemelere seslenen gösteriler düzenledi. Hanjin, Busan üzerinden yapılan deniz taşımacılığının da yüzde 10’unu gerçekleştiriyordu.
Sendika işçileri bir çıkmaza sürüklüyor. Siyasi liderlere ve mahkemelere baskı yapma girişimleri, Güney Koreli işçi sınıfının bağımsız hareketini önlemek anlamına geliyor. Hanjin Denizcilik’i kontrol eden Hanjin Grubu, Güney Kore’nin en büyük onbirinci aile holdingi ve ülkenin en büyük nakliye şirketi. Büyük şirketler ve onların önde gelen yetkilileri, kötü iş kararlarından ve suç oluşturan davranışlarından ötürü, devamlı olarak hükümet korumasına alınır.
Güney Kore’nin, endüstri liderleri Hyundai Heavy’i, Samsung’u ve Daewoo’yu kapsayan gemi yapımcıları, işçilerin onbinlerce iş kaybıyla karşı karşıya olduğu benzeri yeniden yapılanmalardan geçiyorlar. Bu şirketlerdeki çalkantı ve planlama eksikliği, uluslararası etkisi ile birlikte, ekonominin sosyalist kontrolünün ve ekonominin yeniden düzenlenmesinin gerekliliğini ortaya koymaktadır.
9 Eylül 2016