Sri Lanka’daki Sosyalist Eşitlik Partisi (SEP), 22 Haziran’da Colombo’daki Halk Kütüphanesi’nin toplantı salonunda, 50. yıldönümünü kutlamak için başarılı bir toplantı düzenledi. Etkinliğe, 150 dolayında parti üyesi, destekleyici, işçi, genç ve ev kadını katıldı.
Toplantı Facebook’ta canlı yayınlandı ve internetten dünya çapında 500 kişi tarafından izlendi. Bu, önümüzdeki iki ayda Sri Lanka’nın çeşitli kentlerinde düzenlenecek olan bir dizi toplantının ve konferansın ilkiydi.
K. Ratnayake
SEP’in Siyasi Komitesi üyesi K. Ratnayake, toplantıya başkanlık etti ve katılımcıları içtenlikle karşıladı. Ratnayake, SEP’in önceli olan Devrimci Komünist Birlik’in (RCL) kuruluş kongresinin 16-17 Haziran 1968’de Colombo’da düzenlenmiş olduğunu açıkladı. Parti, Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi’nin (DEUK) Sri Lanka şubesi olarak kurulmuştu.
Konuşmacı, Aralık 1987’deki zamansız ölümüne kadar partiye önderlik etmiş olan RCL’nin kurucu genel sekreteri Keerthi Balasuriya’yı, partinin kuruluşunda ve ilk gelişimi sırasında öncü bir rol oynamış olan Wilfred Pereira’yı (Spike) ve yaşamlarını partinin inşasına adamış olan herkesi takdirle andı.
Ratnayake, RCL’nin, dünya sosyalist devrimi uğruna mücadelenin parçası olarak Sri Lanka’daki ve Güney Asya’daki işçi sınıfına devrimci önderlik sağlamak için kurulduğunu söyledi.
O, DEUK’un, RCL’yi kuranlara gerekli siyasal ve teorik rehberliği sağlamada oynadığı merkezi rolü değerlendirdi ve iki önemli kilometre taşını yeniden ele aldı: 1985-86’da Britanya’daki İşçilerin Devrimci Partisi’nin (WRP) kopuşu ve DEUK’un şubelerinin 1995-96 yıllarında birliklerden partilere dönüşümü.
DEUK-WRP bölünmesi, Pablocu oportünizmin gerçek Troçkistler tarafından belirleyici bir yenilgiye uğratılmasını temsil ediyordu. İkinci kilometre taşı, DEUK’un uluslararası işçi sınıfının devrimci önderliği için doğrudan sorumluluk alma kararına işaret ediyordu.
Ardından, Dünya Sosyalist Web Sitesi’nin (WSWS) Uluslararası Yayın Kurulu Başkanı David North’un kutlama mesajı, SEP’in ulusal sekreter yardımcısı Deepal Jayasekera tarafından okundu.
Vilani Peiris
SEP’in Siyasi Komitesi üyesi Vilani Peiris, RCL/SEP’in 50. yıldönümünün dünya kapitalizminin şiddetli bir krizinin ortasında düzenlendiğine dikkat çekti. Peiris, “RCL, çalışmasını, başlangıcından itibaren, sağlam bir uluslararası temele oturttu.” dedi.
WSWS’nin 17 Haziran’da yayınladığı bir SEP açıklamasından alıntı yapan Peiris, RCL’yi kurma inisiyatifinin, Troçkizm uğruna mücadele etmek isteyen bir grup genç tarafından alındığını belirtti. Kuruluş kongresinde, Stalinistlerin 1968’daki Fransa genel grevine ihanetini mahkum eden bir karar ve Vietnamlı işçi ve köylü kitlelerinin ABD emperyalizmine karşı mücadelelerini destekleyen bir başka karar dahil, çeşitli kararlar kabul edilmişti.
Kapila Fernando
Toplumsal Eşitlik İçin Uluslararası Gençlik ve Öğrenciler’in (IYSSE) temsilcisi Kapila Fernando da, gençlerin RCL’nin kuruluşundaki ve bölgede Troçkist Sürekli Devrim programı uğruna mücadele eden partilerin inşası davasındaki son derece önemli rolüne değindi.
Fernando, şunları söyledi: “RCL kurulduğu sırada işçi sınıfına, gençliğe ve ezilen kitlelere siyasi olarak hakim olan LSSP’nin [Lanka Sama Samaja Partisi] ve Janatha Vimukthi Peramuna [JVP] gibi burjuva milliyetçi ve küçük burjuva hareketlerin siyasi olarak iflas ettiği bütünüyle kanıtlandı. 50 yıl içinde, bu grupların tamamı emperyalizmin uzantıları haline gelmişlerdir.”
SEP’in Genel Sekreteri ve WSWS’nin Uluslararası Yayın Kurulu üyesi Wije Dias, toplantıya ana raporu sundu. O, konuşmasına, Troçki’nin Üçüncü Enternasyonal’in 1921’deki üçüncü kongresinde yaptığı konuşmadan bir bölüm aktararak başladı: “Avrupa’da ve dünya genelinde, işçi sınıfının görevi, burjuvazinin baştan aşağı özenle hazırlanmış karşıdevrimci stratejisine, aynı şekilde baştan sona özenle hazırlanmış kendi stratejisi ile karşı koymaktan oluşmaktadır.”
Dias, Troçki’nin konuşmasının, “1968’de RCL’yi kurduğumuzda sadık kaldığımız ana hat ve partinin geriye kalan kurucularının o zamandan beri hiçbir zaman sendelemediği sağlam temel” olduğunu belirtti ve konuşmasını şöyle sürdürdü:
Önceki konuşmacıların açıklamış olduğu gibi, o dönemde karşılaştığımız acı siyasi deneyim, kendisini Sirima Bandaranaike’nin dağılan kapitalist hükümetine bir payanda olarak sunmuş olan Lanka Sama Samaja Partisi’nin (LSSP) 1964’teki ihanetiydi.
Bu ihanetin en kaba sonucunun, işçi sınıfının geliştirdiği ve Sri Lanka hükümetine meydan okuyan 21 Talep hareketinin dağılması olduğu genel olarak kabul edilir. Ama bu, ihanetin yalnızca doğrudan etkisiydi.
En büyük felaket, Sri Lanka’daki işçiler ve milyonlarca ezilen insan arasında, II. Dünya Savaşı sonrası dönemde Güney Asya burjuvazisine tanınan sahte bağımsızlıktan sonraki kalıcı toplumsal sorunları çözebilecek tek akım olan Troçkistlerin mücadelesine yönelik güven kaybıydı.
LSSP’nin ihaneti sonucunda ortaya çıkmış olan tek merkezci ve küçük burjuva siyasi ekipler, RCL’yi kuran grubun içinden geçtiği Shakthi ve Virodaya oluşumları değildi.
LSSP’nin ihanetinin ardından, ada genelinde ve Hindistan alt kıtasının diğer bölümlerinde bir düzine gençlik grubu türedi; en tanınmışları Sri Lanka’daki Janatha Vimukthi Peramuna ile Hindistan’daki Naksalit hareketi olan çok sayıda küçük burjuva radikal grup sahneye çıktı.
Toplantıdan bir kesit
Konuşmacı, Moskova’daki Stalinist bürokrasi ve onun yerel benzerleri bütünüyle gözden düşmüş olduğu için, bu gençlik gruplarının çoğunun Pekin’deki Stalinistlere ve Castro’nun Küba’sına yöneldiğini anlattı.
RCL’nin kökenlerine değinen Dias, şunu belirtti: “Bizim yönelimimiz tamamen farklıydı. Bizler, izlenimci davranmadan, LSSP’ye ne olduğunu anlamak istiyorduk. Vurgulamak gerekir ki, bunu, DEUK’un yol göstericiliği olmadan yapamazdık.”
Konuşmacı, DEUK’un ve Britanya’daki Sosyalist İşçi Birliği’nin (SLL) oynadığı rolü açıkladı:
[SLL’nin Genel Sekreteri] Gerry Healy’nin 1964 Haziran’ındaki LSSP kongresi sırasındaki müdahalesinden sonra, DEUK’un temsilcileri olarak Banda kardeşlerin (Mike ve Tony) ziyaretlerinden yararlandık.
Onların yol göstericiliği altında, Troçkist hareketin tarihini, özellikle de, ABD’deki Sosyalist İşçi Partisi’nin (SWP) LSSP’nin ihanetinin mimarları olan Pablocu revizyonistler ile yeniden birleşmek için DEUK’tan koptuğu 1961-63 bölünmesinin belgelerini incelemeye yöneldik. Bu belgeler, bize, ileriye giden yolumuzu aydınlatan siyasi temelleri sağladı.
Dias, DEUK’un 1963 perspektif dokümanından ve onun, Sürekli Devrim teorisinin temel önermelerini yeniden ifade etmesine gönderme yaptı.
O, bu belge, “LSSP’nin, hem burjuva SLFP’nin ilerici potansiyelleri hem de tüm radikal grupların küçük burjuva ‘sosyalist perspektifleri’ hakkında dile getirdiği gerici masallara karşı çıkıyordu. Bizim RCL’yi Sri Lanka ve Hindistan işçi sınıfı içinde inşa etme mücadelemizi kuvvetlendiren bu teorik temellerdi.” dedi ve şunları ekledi:
“1987’deki zamansız ölümüne kadar RCL’ye önderlik etmiş olan Keerthi Balasuriya, 1970’deki burjuva koalisyon hükümetinin ortakları haline gelen LSSP’nin ve Stalinistlerin ihanetlerini ve ayrıca JVP ile Hindistan’daki Naksalitlerin iflas etmiş programlarını sert biçimde teşhir etmişti.
“RCL’nin saygınlığı, partinin ilk on yılında; 1968 ile 1975 yılları arasında gelişmiş ülkelerdeki işçi sınıfının ve yarı sömürgelerdeki kitlelerin devrimci mücadeleler dalgasının ortasında hızla arttı.”
Wije Dias
Dias, toplantıdakilere, RCL/SEP’in 50 yıllık tarihinin tamamını değerlendirmenin mümkün olmadığını söyledi ve DEUK’un, Britanya’daki İşçilerin Devrimci Partisi’nden döneklerin 1985-86’daki kopuşundan sonraki siyasi çalışmasının gelişimini anlattı.
O, DEUK’un Sri Lanka üzerine Kasım 1987’deki açıklamasına ve Hindistan hükümetinin LTTE’yi (Tamil Eelam Kurtuluş Kaplanları) ezmek ve Colombo hükümetini istikrara kavuşturmak için Sri Lanka’ya askeri müdahalesine ilişkin daha sonraki çözümlemeye değindi. DEUK’un o dönemde yoldaş Keerthi’nin katılımıyla geliştirmiş olduğu perspektif, Hindistan alt kıtasındaki işçi sınıfının birleşik mücadelesi yoluyla Sri Lanka ve Eelam sosyalist cumhuriyeti uğruna net bir programdı.
Dias, RCL’nin 1996’da SEP’e dönüşmesinin ve 1998’de WSWS’nin kurulmasının, DEUK’un, Sri Lanka’daki SEP dahil tüm şubelerinin siyasi, teorik ve pratik faaliyetinde yeni bir zirve oluşturduğunu söyledi.
Bunlar, dünya partisinin, işçi sınıfına türdeş bir devrimci sosyalist strateji taşımaya yönelik bilinçli hazırlıklarıdır. Bu, dünya ekonomik düzeninin uzatmalı çöküşü ve dünya genelinde gelişmekte olan yeni sınıf mücadeleleri dalgası ile kesişmektedir.
Dias, konuşmasını, DEUK’un ve WSWS’nin, internet sansürüne karşı ve WikiLeaks editörü Julian Assange’ın özgürlüğü için uluslararası ölçekteki eşgüdümlü kampanyalarına değinerek noktaladı: “Bunlar, dünya işçi sınıfının siyasi öncüsü olarak Troçkist hareketin gelecekteki zaferlerinin güçlü işaretleridir.”
Toplantı, DEUK’un Trump yönetiminin göçmenlere yönelik saldırılarına karşı çıkan kampanyasını destekleyen bir karar tasarısının oybirliğiyle kabul edilmesi ile sona erdi.